Ωχ η μέση μου... Τι να κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε τους πόνους

Η χειρουργός ορθοπεδικός κ. Άννα Λεντή δίνει πρακτικές συμβουλές πρόληψης και αντιμετώπισης

Να ξεκινήσουμε με το συνηθισμένο : «ο σύγχρονος τρόπος ζωής… η καθιστική στάση… πολλές ώρες μπροστά στον υπολογιστή… έλλειψη άσκησης…μπλα μπλα μπλα, δημιουργούν προβλήματα στην υγεία μας. Όλα αυτά είναι γνωστά.! Όπως επίσης είναι γνωστό ότι όλο και περισσότεροι ενήλικες υποφέρουν από πόνους στη μέση. Η κ. Άννα Λεντή χειρουργός ορθοπεδικός προσεγγίζει το πρόβλημα με όσο το δυνατό πιο απλό και κατανοητό τρόπο και δίνει πρακτικές συμβουλές για να προλάβετε, αλλά και να αντιμετωπίσετε τα προβλήματα στη μέση σας.

Ερώτηση. Κυρία Λεντή από τη στιγμή που θα αισθανθούμε τον πρώτο πόνο στη μέση μας ή την πρώτη ενόχληση πόσος καιρός πρέπει να περάσει για να επανέλθουμε στον…. «πρότερο έντιμο βίο μας»;
Άννα Λεντή: Πάνω από 90% των ασθενών που θα επισκεφτούν το γιατρό τους τις πρώτες τρείς ημέρες από την έναρξη του πόνου βελτιώνονται μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες , ανεξαρτήτως του τι θεραπεία ή μη θα ακολουθήσουν. Επιθετική διαγνωστική προσέγγιση και θεραπείες μπορεί να σπαταλήσουν τα χρήματά σας και να καθυστερήσουν την ανάρρωσή σας. Άρα όπως όλα… και οι πόνοι στη μέση θέλουν τον χρόνο τους… όποτε θα συνιστούσα υπομονή λίγες ημέρες πριν από οποιαδήποτε ενέργεια.

Ερώτηση: Η ενόχληση και ο πόνος σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος, προκαλεί αρνητικά συναισθήματα ψυχολογικά εννοώ.… και φυσικά επιδεινώνει τα προβλήματα της καθημερινότητας… Ίσως λοιπόν κάποιοι ασθενείς φοβούνται για τα χειρότερα και τρέχουν για εξετάσεις ..και μάλιστα χωρίς παραπεμπτικό από τον γιατρό τους!
Άννα Λεντη: Ναι έχετε απόλυτο δίκιο… Καμιά φορά ο πόνος στη μέση μπορεί να είναι τόσο έντονος που το πρώτο πράγμα που σκέφτεστε είναι ότι χρειάζεστε μια ακτινογραφία , αξονική ή μαγνητική τομογραφία για να δείτε τι ακριβώς συμβαίνει με την σπονδυλική σας στήλη. Όμως οι περισσότεροι από αυτούς που υποβάλλονται σε αυτές τις εξετάσεις, αντί να καλυτερεύσουν ένα μήνα μετά από την έναρξη του πόνου αντίθετα μπορεί να πηγαίνουν και χειρότερα. Γιατί? Οι εξετάσεις αυτές μπορεί να δείξουν μικρές αλλοιώσεις οι οποίες δεν είναι η αιτία του πόνου αλλά οδηγούν εσένα και τον γιατρό σου σε μη απαραίτητες θεραπείες. Η ανησυχία σας για τα ευρήματα αυτά μπορεί να αυξήσει την ευαισθησία σας στον πόνο και να μειώσουν την δραστηριότητά σας, γεγονός κλειδί στην ανάρρωσή σας. Επιπλέον με τις εξετάσεις αυτές μπορεί να εκτεθείτε σε περιττή ακτινοβολία. Αντισταθείτε λοιπόν στην παρόρμηση να ζητήσετε από τον ιατρό σας οποιαδήποτε εξέταση εφόσον αυτός δεν σας το ζητήσει. Και αν ακόμα σας ζητήσει να ρωτήστε γιατί. Συνιστώ λοιπόν να κάνετε εξετάσεις μόνο όταν: α. ο πόνος δεν έχει υποχωρήσει σε ένα μήνα παρά τα μέτρα που έχετε πάρει β. υπάρχει αδυναμία στο πόδι γ. νιώθετε πόνο που διαχέεται από τον γλουτό μέχρι το πόδι,(ισχιαλγία) δ. έχει σημειωθεί πρόσφατη πτώση ή τραυματισμός, ε. υπάρχει ιστορικό ασθενειών και στ. έχετε ανεξήγητη απώλεια βάρους.

Ερώτηση: Ο έντονος πόνος στη μέση οδηγεί σχεδόν πάντα σε αναρρωτική άδεια και σε κατάσταση πλήρους ακινησίας για αρκετές ημέρες…
Άννα Λεντή : Άλλο ένα λάθος …όχι η αναρρωτική φυσικά. Η ακινησία είναι μεγάλο λάθος, ή μάλλον ήταν σωστό για την παλιά γενιά επιστημόνων. Για πολλά χρόνια οι γιατροί σύστηναν σε αυτούς που έπασχαν από πόνο στη μέση, ανάπαυση στο κρεβάτι. Όμως σύμφωνα με νέα επιστημονική έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2010 οι ασθενείς στους οποίους συνεστήθη να παραμείνουν δραστήριοι, ανέφεραν λιγότερο πόνο και ταχύτερη ανάρρωση. Οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες λοιπόν αναφέρουν ότι ο ασθενής πρέπει να αναλάβει κανονική δραστηριότητα όσο το δυνατόν γρηγορότερα και να μην μείνει στο κρεβάτι παραπάνω από τέσσερις μέρες. Κατά τη διάρκεια των οποίων πρέπει να προσπαθεί να στέκεται όρθιος, να εξυπηρετείται μόνος του, να κινείται μέσα στο σπίτι… να ζει δηλαδή σαν να έχει μια απλή ίωση!. Επίσης για να έχουμε γρήγορη ανάρρωση και επιστροφή στην καθημερινότητα μας, συνιστώ χαμηλής έντασης δραστηριότητες όπως διατάσεις και περπάτημα. Αποτελεσματικές είναι και οι ασκήσεις ενδυνάμωσης των κοιλιακών, των ραχιαίων και των μυών των κάτω άκρων. Αν δεν μπορείτε μόνοι – είναι εύκολο απλά θέλει λίγη εξάσκηση- επισκεφτείτε ένα φυσιοθεραπευτή ο οποίος θα σας υποδείξει την κατάλληλη τεχνική για ασκήσεις. Επίσης να θυμάστε ότι ΔΕΝ πρέπει να περιμένετε αποτελέσματα από παθητικές θεραπείες όπως υπερήχους και διαθερμική ηλεκτρική διέγερση νεύρων.

Ερώτηση : Από πλευράς φαρμακευτικής αγωγής; Γιατί ακούμε διάφορα… από κορτιζόνες μέχρι ηρεμιστικά
Άννα Λεντη: Είναι λάθος τα συνταγογραφούμενα πολύ ισχυρά φάρμακα, και αυτό δυστυχώς συμβαίνει στο ένα τρίτο των ασθενών που πάσχουν από πόνο στη μέση, κάποια από τα οποία μπορούν να προκαλέσουν εθισμό μετά από μακρόχρονη λήψη. Παρόλα αυτά οι ασθενείς που λαμβάνουν αυτά τα φάρμακα εμφανίζουν μεγαλύτερη αναπηρία μετά από έξι μήνες συγκριτικά με αυτούς που δεν πήραν. Η ένεση κορτιζόνης έχει ένδειξη μόνο στην περίπτωση που ο πόνος στην μέση συνοδεύεται από ισχιαλγία δηλαδή πόνο στο πόδι από πίεση του νεύρου, αν και στην περίπτωση αυτή η διάρκειά της πιθανής ανακούφισης είναι μέχρι τρείς μήνες. Η χορήγηση επίσης αντιεπιληπτικών φαρμάκων έχει ένδειξη μόνο επί νευροπαθητικού πόνου και η χορήγησή τους πρέπει να γίνεται με την συνεχή παρακολούθηση από τον θεράποντα ιατρό.

Ερώτηση: δηλαδή ένα απλό παυσίπονο αρκεί;
Άννα Λεντή: όχι πάντα. Ξεκινήστε με απλά αντιφλεγμονώδη φάρμακα έχοντας πάντα στο μυαλό σας ότι σε ορισμένες κατηγορίες ασθενών μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες. Η χρήση απλών παυσίπονων όπως παρακεταμόλη και η προσθήκη μυοχαλαρωτικών όταν χρειάζεται είναι μια καλή αρχή. Η χρήση επίσης τοπικών αλοιφών και ζεστών επιθεμάτων μπορεί σε συνδυασμό με τα φάρμακα από το στόμα να έχουν καλό αποτέλεσμα .

Ερώτηση: Να σας θυμίσω μία ταινία με τον Βουτσά; Και τη γνωστή ατάκα: «έμπλαστρο έβαλες; Να βάλεις!» Σε αυτή την περίπτωση ενδείκνυται;

Άννα Λεντη: Ναι αυτό εννοώ λέγοντας ζεστά επιθέματα… μέσα σε αυτά συμπεριλαμβάνονται τα έμπλαστρα και οι θερμοφόρες… που σε μερικές περιπτώσεις είναι θαυματουργές.

Ερώτηση: Ποια η άποψη σας για το ενδεχόμενο χειρουργείου… Το πρόβλημα με τους πόνους στη μέση μπορεί να λυθεί οριστικά;

Άννα Λεντή: Ο αριθμός των επεμβάσεων στη μέση αυξάνεται τα τελευταία χρόνια. Υπάρχει μια λανθασμένη εντύπωση ότι ένα τέτοιο χειρουργείο , ακριβό και με μεγάλο χρόνο αποκατάστασης θα έχει και πάντα και πολύ καλά αποτελέσματα. Τα πράγματα όμως δεν είναι ακριβώς έτσι. Και αυτό γιατί η αιτία του πόνου στη μέση είναι από κακή στάση του σώματος, αδυναμία των μυών της ράχης ή σπονδυλαρθρίτιδα καθώς και παρόμοιες αιτίες που δεν λύνονται με ένα χειρουργείο στη μέση. Ακόμα και αν το πρόβλημα προέρχεται από μια κήλη ή από σπονδυλική στένωση , η συντηρητική αγωγή για τους περισσότερους ασθενείς είναι αρκετή. Το χειρουργείο το σκεφτόμαστε μόνο στην περίπτωση που τα συμπτώματα μας είναι σοβαρός πόνος με πόνο στο πόδι και διαρκούν πάνω από τρείς μήνες ενώ η αιτία θεωρείται πιθανή κήλη δίσκου ή σπονδυλική στένωση. Ακόμα και στην περίπτωση αυτή το χειρουργείο μπορεί να μην είναι η καλύτερη επιλογή.

Ερώτηση: Υπάρχει τρόπος να απαλύνουμε άμεσα τους πόνους στη μέση και μάλιστα μόνοι μας… στο σπίτι;

Άννα Λεντή. Βεβαίως ακολουθήστε τα παρακάτω απλά βήματα.

1.Σταθεροποίηση της μέσης
Ξαπλώστε ανάσκελα στο πάτωμα –πάνω σε χαλάκι ή στρωματάκι- με τα γόνατα λυγισμένα και τοποθετημένα σε ορθή γωνία στο κάθισμα μιας καρέκλας
Τα χέρια σας ανοιχτά στο ύψος του στομαχιού στο πλάι του σώματός σας με τις παλάμες στραμμένες προς τα πάνω.
Αναπνέεται με την κοιλιά . Αφήστε την μέση σας να χαλαρώσει
Μείνετε στην θέση αυτή για 5-10 λεπτά

2. Στατική έκταση της μέσης
Γονατίστε με τα χέρια στο πάτωμα τοποθετημένα στο επίπεδο των ώμων
Αφήστε την μέση σας και το κεφάλι σας να χαλαρώσουν στρεφόμενα προς το πάτωμα
Προσπαθήστε να ενώσετε τις ωμοπλάτες σας και σιγουρευτείτε ότι η πλάτη σας σχηματίζει τόξο
Κρατήστε τους αγκώνες τεντωμένους αλλά μετακινήστε τα ισχία σας προς τα εμπρός ώστε να μην είναι στο ίδιο επίπεδο με τα γόνατα. Διατηρείστε την θέση αυτή για 1-2 λεπτά

3.Τέντωμα των ισχίων Ανάσκελα
Ξαπλώστε ανάσκελα με το ένα πόδι να αναπαύεται στο κάθισμα μιας καρέκλας με το γόνατο σε κάμψη 90 μοίρες , ενώ το άλλο πόδι τεντωμένο να ξεκουράζεται στο πάτωμα και προσπαθώντας να μην ρολάρει προς το πλάι .
Κρατηθείτε σε αυτή τη θέση για 10 λεπτά σε κάθε άκρο.

4. Μπλοκ στο πάτωμα
Ξαπλώστε μπρούμυτα με το κούτελο να ακουμπάει στο πάτωμα. Οι ράχες των ποδιών να ακουμπάνε στο πάτωμα .
Τοποθετείστε τους αγκώνες σας σε στήλη με 4-5 βιβλία ή μπόγους έτσι ώστε τα χέρια σας να βρίσκονται σε στάση “μη πυροβολείτε”
Βεβαιωθείτε ότι οι ώμοι σας είναι στο ίδιο επίπεδο -Πάρτε βαθειά ανάσα και χαλαρώστε το πάνω μέρος του σώματός σας .
Αφήστε όλο το βάρος τότε σώματός σας να πέσει φυσικά στο πάτωμα
Μείνετε σε αυτή τη θέση 5 λεπτά

Άννα Λεντή: Θα ήθελα να τονίσω τέλος στους αναγνώστες σας, ότι κανένα επιστημονικό-δημοσιογραφικό κείμενο δεν μπορεί να αντικαταστήσει την επίσκεψη στον γιατρό για οποιοδήποτε πρόβλημα!

Η χειρουργός ορθοπεδικός Άννα Λεντή είναι επιστημονική συνεργάτης της ιστοσελίδας http://www.osta.gr/ στην οποία θα βρείτε πληροφορίες για τις πιο σύγχρονες θεραπευτικές μεθόδους για όλα τα ορθοπεδικά προβλήματα.